در فرهنگ عامیانه ایران، هنگامی که فردی پس از مدتی طولانی به دیدار رفیقش می رود، رفیقش به مزاح به او می گوید حاجی حاجی مکه؟ و نیز کسی که دیر به دیر پیدایش می شود هنگامیکه میخواهد از پیش آدم برود بهش می گویند« بازنری دیگه حاجی حاجی مکه؟» این اصطلاح از آنجا می آید که . . .
روابط سیاسی ایران و آلمان در سال 1855 /1303 هجری شمسی برقرار و سفارت ایران در برلین به وسیله موید السلطنه گشایش یافته بود. از آن تاریخ تا شهریور 1320 یازده نفر مقام وزیر مختاری در آلمان را به عهده داشتند. بعد از اشغال ایران توسط متفقین، روابط میان دو کشور قطع شد و در شهریور 1322 ایران به آلمان اعلان جنگ داد . . .
در طول تاریخ استعمار همیشه بودند افرادی که توسط دستگاه های بیگانه برعلیه مردم و ملت خود خریداری شدند؛ آنان پس از پایان ماموریت خود نیز همیشه توسط دولت انگلستان مورد حمایت بودند. این امر سبب می شد تا این حس القاء شود که هرکس در راستای منافع استعمارگرانی چون انگلیس باشد، هرگز بازنده نیست . . .
نا آگاهی از اوضاع جهان یکی از مشکلات مهمی بود که همیشه ایرانیان را در مواجه با استعمار دچار مشکل می کرد. مقامات وزارت خارچه ایران در عصر قاجار از موضوعات و رویدادهای روز هیچ اطلاعی نداشتند و از این رو نمی توانستند در مواقع اضطراری تصمیماتی درخور بگیرند. آنچه در ادامه می آید موردی از بی اطلاعی های مقامات وزارت خارجه است . . .
در میان فضای سراسر تملق و چاپلوسانه دربار شاه قاجار، عکاسی نیز وسیله ای برای نزدیک شدن و تقرب به شاه شده بود و درباریان و رجال از این فرصت برای ربودن گوی سبقت از حریفان سود می جستند . . .
بعد از دارالفنون، دومین مدرسه مدرن ایران نیز در تبریز احداث گردید. تأسیس اولین مدرسه طب ایران در ارومیه، مدرسه شوکتیه بیرجند و اولین مدارس دخترانه همچون مدرسه دوشیزگان و مدرسه ناموس که توسط طوبی آزموده تأسیس شد، نیز طی همین دوران شکل گرفت . . .
قاضی بعد از ادای مراسم تهنیت و مبارکبادی سلطنت، در مقام نصیحت آمده سخنان خوب بیان فرمود. نصایح دلپذیر به زبان فصیح و بلیغ ادا میفرمود. طغرل بیک از تخت فرود آمده در برابر قاضی صاعد به دو زانوی ادب نشست . . .
ناصرالدین شاه یک کتابچه داشت که همه کارهایش را در آن یادداشت می کرد، کتابچه مزبور قفل و بست داشت و کلیدش همیشه در جیب شاه بود. یک روز که شاه به حمام رفته بود کشیک چی، خانم باشی (از زنان حرمسرا) بود . خانم باشی کلید کتابچه را بدست آورد، کتابچه رو گشوده بود . . .
رضاشاه همیشه سعی می کرد طعمه های خود را غافلگیر نماید، زیرا می دانست در اینصورت از فعالیت دفاعی دشمن خود ایمن است. برای غافگیری نیز اسلوب او همین بود که در نزدیک ترین مواقع اجرای نقشه خود، نسبت به یکی از طعمه هایش به قدری او را طرف محبت و نوازش قرار می داد که سراپای او (طعمه های شاه) مملوء از احساسات پر از غرور می شد . . .
بر پایی مراسم ازدواج همواره یکی از با شور و نشاط ترین مراسم اجتماعی در تاریخ ایران بوده؛ چنانچه این امر در دوره ی قاجار نیز با حرارتی خاص و البته آداب و رسومی منحصر به فرد برگزار میشده است. یکی از سنتهای مراسم عروسی، مراسم دست به دست دادن بود.
در دوره قاجار مجالس روضه زنان با خواننده زن متداول و معموال بود. در دوران ناصرالدین شاه، مشارکت زنان در مراسم تعزیه و دسته گردانی دیده می شود و نوحه سرایی توسط بانوان این دوره رایج بوده است. در روز سوم محرم هر سال، علم شاه را که پنجه بزرگی از زر ناب بر سرش نصب بود، به اندرونی می بردند . . .
هر چه به عقب بازگردیم، در زندگی مردم نقش خرافه پر رنگ و پر رنگ تر می شد. به عنوان مثال مردم با دیدن برخی نشانه ها رویدادهایی را پیش بینی می کردند که می بایست به وقوع می پیوستند. مثل کلاغ که همیشه یاداور خبرهای بد بود. اما در این میان بودند پیش بینی هایی که از قضا درست از آب در می آمدند . . . .
عین السلطنه در کتاب روزنامه خاطراتش در ذیل عنوان «ششصد زن پادشاه سیام» می نویسد: صبح قدری کتاب خواندم. بعد با سلیمان میرزا باغ حضرت والا رفتم . . . بیچاره سیمیها که گرفتار فرانسه ها شده اند و نزدیک است ولایت سیام را بگیرد، مثل «تون کن» و سایر جزایر آنجا. انگلیسیها خیلی اوقاتشان از این مسئله تلخ شد و نتوانستند کاری کرد . . .
زنان ناصرالدین شاه یکی از موضوعاتی بوده که همواره توسط عوام و خواص علاقمند به تاریخ معاصر ایران مورد توجه قرار گرفته است. درباره برخی از زنان ناصرالدین شاه ازجمله سوگولی تاکنون مطالب متنوعی در منابع گوناگون درج شده است. با اینحال درباره دیگر زنان این شاه قاجار شناخت چندانی وجود ندارد. نوه دختری ناصرالدین شاه در یادداشتهای خصوصی خود درباره ناصرالدین ...
در میان انواع لقبها و مناصبی که در دربار قاجار وجود داشت؛ عکاس باشی اولین لقب حاصل از رواج فن عکاسی در دربار سلطنتی قاجار بود و دارنده این لقب دارای برترین مقام فنی در رشته عکاسی محسوب می شد. این لقب برای اولین بار از سوی ناصرالدین شاه . . .
شواهد متعددی از شلیک توپ در مواقع سفر شاه و یا به هنگام ورود شاه به شهر وجود دارد که بر مبارکی و خوش یمنی شلیک توپ دلالت می کند. اعتمادالسلطنه در خاطرات خود در موارد متعددی به شلیک توپ سواری در مواقع سفر شاه اشاره کرده است . . .
جریان مشروطه خواه همیشه در تلاش بوده است تا نشان دهد جریانی که با شیخ فضل الله نوری همراه بوده است، جریانی اقلیت و کم تعداد بوده است و به زبانی، شیخ فضل الله فردی کم طرفدار بود. اما واقعیت چیزی غیر از این است. این نه بر مبنای گزارشات ایرانیان، بلکه بر اساس گزارش های خارجی ها نیز قابل فهم است . . .
درباره سبک زندگی ناصرالدین شاه و افراط های او در خوردن و آشامیدن روایتهای مختلفی آمده است. با اینحال به نظر می رسد شاه قاجار بدن بسیار مقاومی در برابر انواع ویروس ها و میکروب ها داشته است. در یکی از منابع تاریخی مهم در این باره می خوانیم . . .
رضایت شاه قاجار از پسر خود درحالی صورت می گرفت که سلطان مسعود میرزا ملقب به ظل السلطان شاهزاده و حاکم اصفهان در عصر زمامداری ناصرالدین شاه یکی از ظالم ترین حاکمان عصر قاجار بود که برخی بازماندن او از تخت سلطنت را دلیل آن همه خشم و جنون میدانند . . .
مخبرالسلطنه هدایت در رابطه با مشیرالدوله مینویسد: «یحیی خان وزیر امورخارجه، رسماً نوکر روس بود. در فوتش ناصرالدین شاه شکر کرد، این بوده احوال مملکت ما در باطن امر!»